Dromen
Iedereen slaapt en iedereen met gezonde hersenen droomt. Alhoewel niet iedereen zich zijn droom bij het wakker worden kan herinneren. Waarschijnlijk heb je je wel eens afgevraagd wat is dat nu dromen en waarom dromen wij. Je bent niet de enige die zich dit afvraagt, al sinds de oudheid is de mens gefascineerd door dromen.
Wat is een droom
Een droom is een spontane activiteit van onze hersenen tijdens onze slaap. Wij zien beelden, horen geluiden, krijgen ideeën en hebben gevoelens tijdens onze dromen. Het is alsof er een film in ons hoofd wordt afgespeeld. Een droom zit meestal vol met fantasierijke beelden die door onze hersenen worden gemaakt. De beelden die wij zien tijdens onze droom zien er voor ons levensecht uit.
Over het algemeen speelt de dromer zelf ook mee in de droom, maar hebben wij niet door dat we aan het dromen zijn. Tijdens onze dromen beleven wij wonderlijke en magische avonturen. Een droom kan heel beangstigend zijn en nare beelden bevatten, maar kan ook heel alledaags en saai zijn.
De meeste dromen hebben wij in de REM fase van onze slaap. Tijdens deze fase worden er een aantal zogeheten neurotransmitters in onze hersenen onderdrukt. Simpel gezegd is het zo dat niet ons hele brein ontwaakt tijdens deze REM fase, maar slecht een deel. De rest van onze hersenen blijft slapen. Het gevolg hiervan is dat wij niet of nauwelijks bewegen tijdens deze fase van onze slaap, Wat betekent dat wij (gelukkig) niet echt lichamelijk meedoen met wat wij in onze slaap beleven.
De REM fase van onze slaap wordt naar mate de nacht vordert steeds langer en dus worden onze dromen in de loop van de nacht steeds langer. Aan het einde van de nacht kan een droom wel vijftien minuten of langer duren.
Lees op deze pagina meer over de verschillende fases van onze slaap.
Waarom hebben we soms van die vreemde dromen
Dit komt deels doordat het emotionele deel van onze hersenen wel en het rationele deel van onze hersenen niet ontwaakt tijdens de REM slaap en deels door de chemische veranderingen die zich in onze hersenen voordoen tijdens onze droomslaap.
Ook het visuele deel van onze hersenen ontwaakt. Onze dromen kunnen ons waarschijnlijk mede daarom, ons bijzonder sterke emoties laten beleven en wonderlijke beelden laten zien tijdens onze slaap. De emoties die de grootste rol spelen in onze dromen zijn angst en verassing.
Daarnaast hebben wij tijdens onze slaap alleen onze innerlijke wereld tot onze beschikking en niet de werkelijkheid. Wij gaan dus af op wat ons brein ons laat zien. Wij kunnen tijdens onze slaap niet controleren of iets echt zo is en zullen dus geen correcties aanbrengen op dat wat wij in onze dromen zien.
Onze dromen kunnen daarom bizarre vormen aannemen, er kunnen dingen gebeuren die in de werkelijkheid onmogelijk zijn.
Het deel van onze hersenen wat ons overdag helpt om zaken te plannen en in de juiste volgorde uit te voeren is tijdens een droom ook uitgeschakeld. Onze hersenen laten willekeurige herinneringen achter elkaar aan ons zien. Dus zonder dat die herinneringen met elkaar verband houden. En omdat wij deze niet in een juiste volgorde zetten wanneer wij dromen betekent dit dat er in een droom de meest vreemde dingen achter elkaar kunnen gebeuren.
Waarom dromen wij
Er bestaan veel theorieën rond de vraag waarom wij dromen. Tot op heden is er geen theorie die door alle wetenschappers als waarheid wordt aanvaard. Hieronder staan een aantal van de op dit moment gangbare theorieën over dromen opgesomd.
♦ Een van de theorieën zegt dat wij misschien dromen om op ons te leren hoe we rampscenario’s kunnen overleven. In onze dromen oefenen we met grote en kleine rampen die ons kunnen overkomen.
♦ Een andere theorie gaat ervan uit dat dromen ons kunnen helpen bij het leren van nieuwe dingen door ’s nachts veel wat wij overdag hebben meegemaakt nog eens te herbeleven. Door onze dromen leren wij bepaalde zaken met elkaar te verbinden zodat wij de samenhang kunnen begrijpen.
♦ Ook denkt men wel dat dromen ons op nieuwe ideeën kunnen brengen en onze creativiteit aanwakkeren. Doordat op een geheel nieuwe en volledig ongeordende manier herinneringen aan ons voorgeschoteld worden tijdens onze dromen door onze hersenen, kunnen wij soms een onverwachte oplossing vinden voor een probleem.
♦ Onder andere volgens Freud, geven onze dromen ons toegang tot ons onderbewuste. Volgens deze theorie geven onze dromen ons, onder andere, aanwijzingen over verlangens die wij onbewust hebben.
♦ Anderen menen dat dromen ons helpen om te sterke emoties te vervlakken zodat wij er beter mee om kunnen gaan wanneer wij wakker zijn.
♦ Daarnaast wordt er wel gedacht dat wij dromen zodat bepaalde onderdrukte delen van onze geest ’s nachts tevreden gesteld kunnen worden. Zodat deze delen overdag geen problemen veroorzaken.
♦ Sommige wetenschappers denken dat onze dromen inspelen op wat wij ’s nachts horen en voelen. Het geluid van de bel of de wekker kan onderdeel zijn van onze droom.
♦ Het ‘opruimen’ van onze geest zou een van de taken van onze dromen kunnen zijn. Herinneringen die niet relevant of niet heel sterk zijn worden ’s nachts verwijderd om plaats te maken voor nieuwe herinneringen overdag.
Waarom kunnen wij ons onze dromen vaak zo slecht herinneren
Waarschijnlijk werkt het deel van onze hersenen wat zorgt voor de opslag van gegevens, ons korte termijn geheugen, niet of heel slecht wanneer wij dromen. Dat zou de reden kunnen zijn dat wij onze dromen vaak niet of maar heel kort kunnen herinneren.
Hebben dromen een betekenis
Er zijn mensen die veel betekenis hechten aan wat een droom vertelt.
Er zijn mensen die denken dat een droom willekeurige beelden zijn die ons niets kunnen vertellen. Ook over dit aspect van dromen zijn de meningen uiterst verdeeld.
Volgens Freud vertellen dromen ons iets over wat er in ons onderbewuste speelt en zouden bepaalde beelden kunnen duiden op bepaalde geestesziektes, angsten of onderdrukte gevoelens.
Soms hebben mensen voorspellende dromen. Het zou kunnen dat zij onbewust iets opgepikt hebben en dat hebben verwerkt in hun droom, het zou ook volkomen toeval geweest kunnen zijn.
Wij dromen iedere nacht ongeveer vijf tot zeven dromen, dat zijn per jaar dus ergens rond de tweeduizend dromen. Wanneer je kijkt naar die grote hoeveelheid dromen, is het niet ondenkbaar dat er zo nu en dan een droom tussen zit die een bepaalde gebeurtenis laat zien die later ook werkelijkheid wordt.